Söyleşiyi Eda Bayraktar ve Ahmet Kelat’ın sesinden dinlemek için videoyu çalıştırın
“25.05.2020 de Bolu Olay Gündem Gazetesinde Yayınlandı.”
Bu gün benim için çok değerli bir arkadaşımla yani Psikolog Aslı Demetgül Balcı ile birlikteyiz. Yaşadığımız salgın günlerinde özel gereksinimli bireyleri ve ailelerini ilgilendiren konuları değerlendirmeye ve konuşmaya çalışacağız.
Sevgili Aslı kısaca kendini tanıtır mısın?
Merhaba Onurcum. Öncelikle seninle tekrar böyle bir söyleşide bulunmaktan çok mutluyum. Kısaca kendimi tanıtmak gerekirse; 2014 yılında Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Psikoloji bölümünden mezun oldum. Beş yıl boyunca iki farklı özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde görev aldım. Bu süreçte oyun terapisi, aile danışmanlığı, cinsel terapi, duyu bütünleme terapisi, dil konuşma terapisi, otizm vb. alanlarda çeşitli eğitimler aldım. Şu an kendi ofisimde özel danışan almaktayım.
Öncelikle bu salgın sürecinde rehabilitasyon merkezleri ve özel eğitim veren okullar kapandı özel gereksinimli bireyler herkes gibi evde kalmak zorunda kaldı. Sence bu süreç arkadaşlarımızı nasıl etkiledi. Genele baktığında özel gereksinimli arkadaşlarımızın psikolojik durumlarını nasıl görüyorsun?
Tabi ki herkes gibi özel bireyler ve aileleri de bu süreçten olumsuz etkilendi. Özellikle belli rutinleri seven otizm gibi bazı tanılar en fazla sıkıntıyı yaşayanlar. Birçoğu eğitimlerinden geri kaldıkları gibi soysal yaşamda ilerleme kaydedenlerde de ciddi gerilemeler oluştu. Ailelerle görüştüğümde, bu süreçte onları en çok zorlayan durumun evde ne gibi etkinlikler yapacaklarını bilmemeleriydi. Aslında aile içi eğitimin önemini bu süreçte daha iyi anladık.
Bu süreç özel gereksinimli bireyleri psikolojik yönden olumsuz etkilediği gibi aslında ailelerini daha çok yıprattı diyebilirim. Çünkü aileler bu süreçle baş etmeye çalışırken aynı zamanda çocuklarının da eğitim vs. durumlarını düşünmek zorunda kaldılar.
Peki bu salgın süreci Özel gereksinimli bireylere nasıl anlatılmalı ?
Aslında bu konuyu birkaç cümleyle açıklamak doğru olmaz. Çünkü farklı tanılar farklı yaş gruplarına göre durumun anlatımı değişkenlik göstermelidir. Ancak evden çıkılmaması ve hijyen konusunda keskin ve net tavırlarla özel bireylere aile içi eğitim verilmeli. Ancak her bireyden bu süreci anlamlandırmasını bekleyemeyiz.
Tabi bu süreçte ailelerin de psikolojisinin sağlam olduğu söylenemez. Aileler bu süreci daha sağlıklı geçirmeleri için ne yapmalı ?
Aslında bu süreçte birçoğumuzun olumsuz etkilendiğini söylüyoruz. Belki de bazı noktalarda kendimizle ya da hayata bakış açımızla ilgili güzel farkındalıklar kazanmış olabiliriz. Özellikle benim fark ettiğim özel bireylerin aileleri bu süreçte aile eğitiminin önemini çok iyi kavradıkları. Kendilerinde eksik olan birçok şeyi fark ettiklerini gördüm. Şimdiden birçok velimden aile eğitimi ile ilgili eğitim isteği aldım. Aslında bu durumda çok büyük bir gelişme kaydedebiliriz.
Bu eğitimlere hazırlık için evde çocuklarını daha iyi gözlemleyebilirler. Çocuklardaki davranış problemlerini, bu durumlarda kendilerinde eksik olan yönleri not alabilirler. Birbirlerine bol bol sevgilerini göstererek bu süreci daha sağlıklı atlatabilirler.
Bilgisayar, tablet ve telefonlar dışında Bu süreçte aileler ve özel gereksinimli çocukların evde oynaya bilecekleri oyun önerilerin var mı ?
Bu benim en sevdiğim alan diyebilirim. Çocuklarla etkileşimli oyun oynamak özellikle özel bireylerle oyun oynarken aynı zamanda onları eğitmek, tanısına ve yaşına uygun oyunlar kurup çocuğu dahil etmek. Aslında
Birçok aile bu konuda eksiği olduğunu kabul ediyor. Ama bizim onlardan beklediğimiz materyal kullanarak tamamıyla amaçlı oyun oynamaları değil. Çok basit gördüğümüz oyunlar bile çocuğa farklı duyu girdileri, farklı beceriler ve farkındalıklar kazandırabilir. Şu an tanısını ve yaşını bilmeden çocuklara oyun önerisi vermek doğru olmaz. Ama ailelere tavsiyem çocuklarının mutlu olduğunu gördükleri, onları güldüren, iletişimlerini destekleyen oyunlar oynamaları. Her zaman söylediğim gibi her çocuk özeldir.
Yavaş yavaş sohbetin sonuna geliyoruz. Benim aklıma gelmeyen senin buradan özel gereksinimli bireylere söyleyeceğin bir şey var mı?
Hepimiz zor bir süreçten geçiyoruz. Bazılarımız maddi bazılarımız manevi yönden sıkıntılar yaşıyor. Özel bireylerimiz ve aileleri bunlarla birlikte eğitim sıkıntıları da yaşıyor. Her bireyin bu durumla baş etme yöntemi farklı olsa da özellikle benim özel çocuklarımın sevgiye, ilgiye ve saygıya daha çok ihtiyaçları var. İnsanların bunu bilerek yaşamalarını istiyorum.
Aslıçığım vakit ayırdığın ve bu güzel sohbette Eşlik ettiğin için çok teşekkürler çok mutlu oldum. Seninle bu sohbetlerimizi daha sık yapmamız gerek o kadar güzel bilgiler verdin ki, Senin Bolu’da olman inan özel gereksinimli çocuklar için bir şans tabi benim içinde. Kendi adıma gerek özel sohbetlerimiz gerekse zaman zaman yaptığımız böyle söyleşilerimizde hem çok eğleniyorum hem çok güzel bilgiler öğreniyorum. Umarım okuyan ve dinleyen herkes bu tadı ve bu keyfi alır. Birazda olsa bu konularda bilgilenir…
Unutmadan bir şey daha bu sohbeti salgın nedeniyle evlerimizden çıkmadığımız günlerde whatsapp üstünden gerçekleştirdik şu günler bir geçsin sana bir araya gelip çay içelim yani Aslı sana bir çay borcum olsun.
Ben de sana teşekkür ederim Onurcum. Özel bireyler benim hassas noktam biliyorsun bu konuda seninle söyleşi yapmak çok güzel. Çay keyfimizi de en yakın zamanda sizin bahçede yaparız inşallah…
Bir yanıt bırakın