Yazıyı Özge Nur Dilber’in sesinden dinlemek için videoyu çalıştırın…
Yıllardan beri bizleri engelli yapan sebebin, insanların yaptığı ya da yapmadığı şeyler olduğunu; aslında bizim engelli olmadığımızı, engellenen olduğumuzu söylüyor ve anlatmaya çalışıyorum. Zaman geçtikçe de ne kadar haklı olduğum ortaya çıkıyor. Biraz sonra anlatacaklarıma sinirlenen olabilir ancak anlattıklarımı ve söylediklerimi dikkatli okursanız olanı biteni anlarsınız.
2005 yılına bir dönelim istiyorum. O yıl, uymayan yetkililerin ağır para cezasına çarptırılmasına ve hatta hapis cezasına kadar götüren çok sert bir içeriği olan bir yasa çıkmıştı. Evet, engelliler yasasından bahsediyorum. Bu yasanın sertliğinin nedeni, engellenenler tarafından yani olayı yaşayanlar tarafından hazırlanmış bir yasa olmasıydı.
Bu yasa 2005 yılında yürürlüğe girdi. Yetkililere, kamu alanlarını ve düşünebildiğiniz her yeri engellilere uygun hale getirmeleri için 7 yıl süre verildi. Ancak 7 yıl sonunda yasayı inceleyenler baktılar ki olmayacak. Maddeler ve yaptırımlar çok sert. Torba yasa uygulamasıyla hem yasadaki yaptırımları biraz yumuşattılar hem de uyumluluk süresini 5 yıl daha uzattılar.
O dönemde yasayı yapanlarla temas halindeydim. Yani yasa nasıl hazırlandı, arka planda neler yaşandı, 5 yıl ertelenmesi nasıl sağlandı az çok biliyorum. Neyse, bu yasanın içinde bir de engellenenlere tanınmış özel haklar vardı. Bunların başında da engellenen bir birey araç alırsa vergilerden muaf olacak, yani devlet araçtan hiçbir şekilde vergi almayacak diyordu.
Yasayı hazırlayanlar gerek özel sohbetlerimizde gerekse TV programlarında vergi alınmamasının nedenini şöyle açıklıyorlardı: “Biz devlet olarak ülkemizde engelli bireylerin kullanabileceği toplu taşıma araçları yapamadık. O yüzden engelli arkadaşlarımızın hareket alanını genişletmek ve mümkün olduğu kadar dışarıda özgürce dolaşmalarına yardımcı olmak amacıyla alacağı araçlardan vergi alamayız” diye açıklamışlardı.
Şimdi son günlerde TV programlarında ve yazılı basında herkes yeni vergi yasa tasarısındaki engellilere vergisiz araç desteğinin kaldırılacağını ve araç değişim sürelerinin uzayacağını söylüyor. Peki, soruyorum: Yukarıda yaptığınız açıklamada belirttiğiniz sorunlar giderildi mi? Yani ben fiziksel engellenen bir birey olarak, önüme gelen her toplu taşıma aracını kullanabiliyor muyum? Ya da taksilere rahatça inip binebiliyor muyum? Maalesef bu soruların yanıtı hayır... Bu satırlarda defalarca yazmışımdır; şehirler arası bir otobüste yolculuk etmeye kalksam otobüse tekerlekli sandalye ile binip inmem imkânsız.
Peki, bir tekerlekli sandalye kullanıcısı olarak özel aracım olmasa rahatsızlandığım zaman ya da rutin sağlık kontrolleri için hastaneye nasıl gideceğim? Diyelim ki çalışıyorum, özel aracım olmazsa her gün iş yerine nasıl gideceğim? Eğer bu tasarı yasalaşırsa, siz yasa tasarısıyla engellenen insanların önüne aşılması zor bir engel koyacaksınız: “Sen araç alma, evden de çıkma, ister yaşa ister yaşama ama bize vergi ver” diyeceksiniz.
Sevgili yetkililer, kendi çıkardığınız yasalarla ve kendi söylediklerinizle ters düşüyorsunuz. Ayrıca sizin göreviniz, insanların önüne engel çıkarmak değil, engelleri kaldırmak olmalı. Bakın, Fransa hükümeti ihtiyacı olanlar için akülü tekerlekli sandalye fonu ayırdığını ve ihtiyaç sahiplerine ücretsiz akülü araç vereceğini açıkladı. Yani adamlar, otomobilden vergi almayı bırakın, akülü araçları bile ücretsiz yaptılar. İnsanların önündeki engelleri kaldırıp özgürce dolaşmalarını sağladılar.
Bizim ülkemizde bu yapılanları örnek alacağımıza ne yapıyoruz? Bu yasa çok sert hazırlanmış deyip kimsenin fark etmediğini düşünerek yasa maddelerini yumuşatıyoruz. 7 yıl yetmiyor, uygulamaları yapmak için 5 yıl daha verin diyoruz. 5 yılın sonunda yasaya baktığımızda “para cezasını ver, istediğini yap” gibi bir tablo karşımıza çıkıyor. Son olarak da kendi söylediklerimizi, yaptığımız açıklamaları unutup engellilerin hayatını kolaylaştıran en büyük faktörlerden biri olan engelli araçlarından vergi alınmasını gündeme getiriyoruz. Sonra da insanlara engelli diyoruz.
Hiç kusura bakmayın, bu şartlarda bana engelli diyorsanız, siz de beni engelleyensiniz. Umarım ilgili yasa tasarısı tekrar gözden geçirilir ve yasalaşmaz; yani engelli araçlarından vergi alınmaz. İnsanların önüne aşılması zor bir engel koyulmaz ve yetkililer yaptıklarını ve yapmak üzere oldukları hataları fark eder de anlatmaya çalıştığım bu sorunlar düzelir…
Yazan: Onur Ustaoğlu – Seslendiren: Özge Nur Dilber – Bolçi’nin Katkılarıyla Bolu Olay Gündem Gazetesi Konuşan Yazılar…
Bir yanıt bırakın